Gevangenentransport

Als in Downton Abbey stond het voltallige personeel vanochtend klaar om ons uitgeleide te doen. We hebben beloofd dit keer niet smiddags terug te komen. Dat is gelukt.
Op het station stonden om kwart voor negen al ettelijke reizigers, vnl Birmese, maar ook ongeveer 10 toeristen. Dat werden er snel meer. Voor het eerst sinds lange tijd zagen we vooral echte rugzakreizigers, waarvan 4 duidelijk boven de 60. De meesten stonden in de rij om een kaartje te kopen bij het loket: een grote houten tafel, met daar op stapels bankbiljetten, bonnenboekjes, boekjes met treinkaartjes en de onontbeerlijke grote administratieboeken. Daarnaast een bord met de prijzen voor Foreigners, daarop konden we zien dat wij 2750 Kyat moesten betalen voor de upperclassseats. Omgerekend €1.60. Daarvoor zit je dus 1e klas, krijg je een belevenis van 6 uur, waarbij je harder op en neer en heen en weer wordt geschud dan bij veel Eftelingattracties. Van de eerste bijzondere belevenis was al een vooraankondiging te zien. Er stond veel politie, zo'n 20 man, gewapend met karabijn en ander schiettuig. Er kwamen nl gevangenen met de trein mee vanuit Lashio en die moesten hier uitstappen om naar de plaatselijke gevangenis te worden overgebracht. Om 9.15 werd er (net als in de westerns) met een ijzeren staaf op een stuk opgehangen rails geslagen, de trein was in aantocht. Alle politie zette nu het station af, gingen aan beide zijden van de rails staan en stonden daar bijna een half uur voor niets, want de trein bleek pas om kwart voor tien te komen. Zoals de politie daar stond deed erg denken aan W.O.II, met één groot verschil, ze waren erg vriendelijk.
Toen de trein was aangekomen en de reizigers waren ingestapt, werden de gevangenen in groepjes van 4 uit hun 2 afgesloten wagons gehaald en op het perron in rijen zittend op hun knieën neergezet. Allemaal met het hoofd omlaag. Het waren er uiteindelijk meer dan 100. Na een soort appèl gingen ze in groepen van 4 of 8 (afhankelijk van de manier waarop ze bij de polsen en enkels aan elkaar vastgeketend waren). Het ging heel rustig, geen geblaf of geduw van bewakers, maar rustige aanmaningen. Er stonden naast het station een aantal open vrachtwagens en 1 flinke arrestantenwagen. In de vrachtwagens moesten ze op hun knieën zitten, vlak tegen elkaar, waarna de laadklep werd dichtgedaan. Geen prettige rit lijkt me. Nadat alle bagage van de gevangenen naar buiten was gegooid en opgehaald, konden de laatste reizigers in de gevangenen coupé, die snel met een bezem was aan geveegd. We konden vertrekken, bijna een uur te laat.
Het spoor is ruim 100 jaar oud en dat is te merken, zo staat er bij elke overgang een wachter, die een hek over de weg draait, of een slagboom omlaag trekt, waarna hij met rode of groene vlag naar de machinist seint of hij moet stoppen of door kan rijden. Het treinstel moet nog uit de Britse tijd zijn, dus voor 1948. Alle ramen zijn open en zien eruit alsof ze nooit meer dicht kunnen, volop verse lucht dus. De treinreizen die we in India en Sri Lanka hebben gemaakt waren wat uitlijning van de rails betreft veel comfortabeler. We hebben meerdere malen serieus gedacht dat het één zetje scheelde of een wagon zou omkiepen. Dat zou natuurlijk niet leuk zijn, maar met een snelheid van 30 kilometer per uur valt de schade nog wel enigszins mee. Behalve als je van de ooit bijna hoogste brug ter wereld valt. Dat deden we niet, getuige dit verslag. We zijn heelhuids aan de overkant gekomen. De Gokteik brug werd in 1901 gebouwd ter vervanging van een oude houten brug. Die zie je nog steeds 30 meter lager, inclusief rails. De brug overspant een diep ravijn, is 700 meter lang en 100 meter hoog( maar het ravijn is 250 meter diep). Het is enkel spoor en links en rechts van de trein is geen railing, alleen een balk van een meter breed, waar je over zou kunnen lopen als je durft. We rijden er stapvoets over heen. Alle toeristen hingen uit de ramen om te kijken, filmen en fotograferen. Het uitzicht op het ravijn en de bergen in de omgeving was grandioos. Aan beide kanten van de brug moet de trein kort ervoor een vrij scherpe bocht maken om de brug op of af te gaan, omdat je langs de rand van het ravijn rijdt. Voor-of achteruit kijkend heb je dus vrij lang zicht op de brug.
Wat ons al lang is opgevallen wordt nog duidelijker wanneer we een grotere stad naderen, zoals Pyin Oo Lwin. We rijden dan nl door een soort favela's en zien de enorme hoeveelheid (plastic)afval die overal ligt. Ook vanuit de trein wordt al het vuil naar buiten gegooid, de mensen zijn dit van oudsher gewend. Overal waar je kijkt bergen plastic langs de kant van de weg en vooral ook in de rivier. Het is veelzeggend, dat in een boekje dat we kregen van de touroperator in Rangoon met Do's and Don'ts for tourists wordt opgeroepen het goede voorbeeld te geven en zo de Birmezen op te voeden tot verantwoordelijk gedrag.
Van Pyin gingen we met een taxi verder naar Mandalay over de Oriëntal Highway. Was die in Hsipaw nog bijna een lachertje - maar wel druk- , hier is ie druk, maar ineens 4baans met gescheiden weghelften en zoeven we over glad asfalt. Tot we bij een haarspeldbocht goed ver weg konden kijken en we ons even afvroegen of het nu heiig weer werd, of dat er stof in de lucht hing. Het bleek het laatste. Over een afstand van zeker 20 kilometer werden hellingen afgegraven en zagen we zelfs een flinke berg die blijkbaar in de weg stond en met grote graafmachines werd weggewerkt, om de weg ook hier te kunnen verbeteren. De grond leek voor een lekenoog op cement, vandaar het stof. Alle bomen waren wit, de mensen langs de kant van de weg waren grauw en we hadden medelijden met de families van de wegwerkers die hun hutje hadden opgezet langs de route waaraan werd gewerkt. Er zaten groepen mensen aan hun warme maaltijd , soms met baby op schoot, op een paar meter van de weg en de hele dag dus in dit stof. Ontzettend ongezond moet dit zijn.
We kwamen rond half zeven in ons hotel en waren 11 uur onderweg geweest.